عبدالله بن مغیره

عبدالله بن مغیره
مشخصات فردی
نام کامل عبدالله بن مغیره بَجَلّی
نسب/قبیله بَجَلّی
ولادت ؟ کوفه عراق
وفات ؟
مشخصات دینی
از یاران امام کاظم(ع)، امام رضا(ع)

عبدالله بن مغیره، از اصحاب اجماع است که از امام کاظم(ع) و امام رضا(ع) روایت کرده است. او اهل کوفه بود و نامش در سند ۵۲۱ حدیث آمده است. رجالیان عبدالله را توثیق کرده‌اند.

نام و کنیه

اصحاب اجماع

یاران امام باقر(ع)
۱. زُرارَة بن اَعین
۲. مَعروفِ بنِ خَرَّبوذ
۳. بُرَید بن معاویه
۴. ابوبصیر اَسَدی یا (ابوبصیر مرادی)
۵. فُضَیل بن یسار
۶. محمد بن مُسلِم

یاران امام صادق(ع)
۱. جَمیل بن دَرّاج
۲. عبدالله بن مُسکان
۳. عبدالله بن بُکَیر
۴. حَمّاد بن عثمان
۵. حماد بن عیسی جهنی
۶. اَبان بن عثمان

یاران امام کاظم(ع) و امام رضا(ع)
۱. یونس بن عبدالرحمن
۲. صَفوان بن یحیی
۳. اِبن اَبی عُمَیر
۴. عبدالله بن مُغَیرِه
۵. حسن بن محبوب یا (حسن بن علی بن فَضّال، فَضالَة بن ایوب و عثمان بن عیسی)
۶. احمد بن ابی نصر بزنطی

عبدالله بن مغیره بجلی از موالی بنی‌نوفل و از اهالی کوفه بود. کنیه‌اش ابومحمد و از راویان ثقه است. وی را از اصحاب اجماع برشمرده‌اند.

برقی در کتاب رجال خود یک‌بار نام وی را عبدالله بن مغیره و از اصحاب امام رضا(ع) ذکر کرده است و یک‌بار با عنوان عبدالله بن مغیره مولی بنی نوفل بن حارث بن عبدالمطلب خزاز کوفی و از اصحاب امام رضا(ع) از او نام برده است.

شیخ طوسی نیز از عبدالله با دو عنوان و از اصحاب دو امام ذکر کرده است. اما بنابر تحقیق سید ابوالقاسم خویی، هر دوی این افراد یک نفر و همان عبدالله بن مغیره است که از اصحاب اجماع به شمار می‌رود. وی هم از امام کاظم و هم نزدیک به ۱۶ روایت از امام رضا(ع) نقل کرده است.

تردید در امامت امام رضا(ع)

عبدالله بن مغیره مدتی جز‌ء واقفیه بود. اما پس از مدتی از این راه بازگشته است، کشی در کتاب رجال داستان این بازگشت را از زبان خود عبدالله این گونه نقل می‌کند:

من واقفی بودم، و در یکی از سال‌ها با همان عقیده‌، به حج رفتم. پس از آن هنگامی‌که به کنار کعبه رسیدم و خود را به او چسباندم، ناگهان شورشی در دلم بر پا شد، و در همان‌جا دست به دعا برداشته و گفتم:‌ خدایا! تو خواسته و مطلوب مرا می‌دانی، پس خودت مرا به بهترین دین و عقیده هدایت و ارشاد بنما.

بعد از این دعا به دلم برات شد که خدمت امام رضا(ع) بروم، از این‌رو به مدینه و به خانه ایشان رفتم، سپس در زدم و به غلام آن حضرت گفتم: به مولایت بگو که مردی از اهل عراق پشت درب خانه منتظر است. پس از آن ناگهان ندای آن حضرت را شنیدم که فرمودند:‌ای عبدالله بن مغیره! داخل شد.

عبدالله می‌گوید: همین که وارد خانه شدم و امام(ع) نظرش بر من افتاد، فرمود: خداوند دعایت را مستجاب کرد و تو را به دین خودش هدایت نمود. من نیز بلافاصله گفتم: شهادت می‌دهم که تو حجت خدایی بر من و امین خدایی بر خلقش.

وثاقت

وثوق عبدالله بن مغیره مورد تاکید تمامی رجالیان است؛ نجاشی برای او دوبار وصف (ثقه) را آورده است و او را در بزرگی، دین و پرهیزگاری انسانی بی‌مانند توصیف نموده است.

نام عبدالله بن مغیره در سلسله راویان ۵۲۱ حدیث آمده است. او از امام کاظم(ع)، امام رضا(ع)بدون واسطه روایت کرده، همچنین از افرادی همچون زیاد بن منذر، ابی‌داود مسترق، ابن بکیر، عبدالله بن مُسکان، جمیل بن دراج، عبدالله بن میمون قداح و تعداد دیگری از راویان، نیز روایت کرده است.

آثار

عبدالله بن مغیره ۳۰ جلد کتاب تالیف کرده است که بنابر آن چه رجالیان ذکر کرده‌اند، برخی از آن‌ها که به این شرح هستند:

  • کتاب الوضوء
  • کتاب الصلاة
  • کتاب الزکاة
  • کتاب الفرائض
  • کتاب فی اصناف الکلام.

پانویس

  1. خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص۳۴۰.
  2. برقی، رجال البرقی، اصفهان، ص۴۹ و ص۵۳.
  3. طوسی، رجال الطوسی، ۱۴۱۵ق، ص ۳۴۱ و ص ۳۵۹.
  4. خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص۳۴۰.
  5. طوسی، اختیار معرفه الرجال، موسسه آل البیت لاحیا تراث، ج۲، ص۸۵۷.
  6. نجاشی، رجال، ۱۴۲۴ق، ص ۲۱۵.
  7. خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۰۹ق، ج۱۰، ص ۳۴۲-۳۴۱.
  8. نجاشی، رجال، ۱۴۲۴ق، ص ۲۱۵.

منابع

  • برقی، احمد بن محمد، رجال البرقی،اصفهان، موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت(ع)، بی‌تا.
  • خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، بیروت، دارالزهرا، ۱۴۰۹ق.
  • طوسی، ابی جعفر، اختیار معرفه الرجال، قم، موسسه آل البیت لاحیا تراث، بی‌تا.
  • طوسی، ابی جعفر، الرجال الطوسی، قم، موسسه نشر اسلامی، ۱۴۱۵ق.
  • نجاشی، احمد بن علی، رجال‌ النجاشی، قم، موسسه نشر اسلامی، ۱۴۲۴ق.